Adroddiad Blynyddol 2019/20

“Mae llwyddiannau'r rhaglen bum mlynedd wreiddiol yn sylweddol. Wedi'i sefydlu ar bartneriaeth gaith agos rhwng Cyngor Celfyddydau Cymru a Llywodraeth Cymru, mae Dysgu creadigol trwy'r celfyddydau wedi trawsnewid dysgu ac addysgu yng Nghymru trwy roi'r celfyddydau a chreadigrwydd wrth galon addysg.”‍

Rwy’n falch o gyflwyno adroddiad 2019/20 Dysgu creadigol drwy'r celfyddydau, sy'n cynnwys y wybodaeth ddiweddaraf am gyfnod ymestyn y rhaglen a ddechreuodd ym Mawrth.

Dros bum mlynedd y rhaglen bu ei llwyddiannau’n sylweddol. Mae wedi’i seilio ar bartneriaeth agos rhwng Cyngor Celfyddydau Cymru a Llywodraeth Cymru. Mae wedi trawsnewid dysgu yng Nghymru drwy roi'r celfyddydau a chreadigrwydd wrth wraidd addysg. Gyda'i dulliau arloesol, mae'r rhaglen wedi denu cydnabyddiaeth ar lefel ryngwladol, gyda 1,240 ysgol yn cymryd rhan yn y rhaglen. Dyna 83% o ysgolion Cymru.

Yn Awst 2020, cynigiwyd dros 134,000 cyfle i ddisgyblion gymryd rhan a thua 4,600 cyfle i athrawon wella eu dysgu proffesiynol. Mae'r ffigyrau yn dangos pwysigrwydd y rhaglen.

Mae’r pandemig wedi effeithio ar bawb ac mae ein hysgolion wedi codi i ateb yr her. Mae arloesedd y rhaglen wedi ein helpu i addasu fynd ar-lein a pharhau â dysgu felly. Mae’n codi calon i weld dosbarthiadau meistr yr Ysgolion Creadigol Arweiniol a’r Celfyddydau Mynegiannol ar-lein ac ymweliadau rhithiol Ewch i Weld â theatrau, orielau, amgueddfeydd a lleoliadau celfyddydol eraill.

Wrth wynebu’r dyfodol, hoffwn ailadrodd y cyfraniad pwysig y mae dysgu creadigol yn ei wneud i gefnogi ysgolion ac athrawon i ymbaratoi at y Cwricwlwm newydd i Gymru, 2022.

Rydym ni wedi gweld sut mae Cynllun yr Ysgolion Creadigol Arweiniol yn cefnogi newid ysgol gyfan, gan fabwysiadu ffordd o weithio ar draws cymuned yr ysgol. Mae partneriaethau creadigol yn gymorth i wella cyrhaeddiad disgyblion ac ailgynnau hyder athrawon.

Mae'r cwricwlwm newydd yn rhoi creadigrwydd wrth ei wraidd ac yn pennu’r nod o ddatblygu dinasyddion cyflawn sy'n cymryd rhan lawn ym mhob agwedd ar fywyd a gwaith. Mae creadigrwydd yn cefnogi hyn drwy helpu pobl ifanc, o bob cefndir, i ddatblygu eu doniau a'u sgiliau.

Bydd effaith dysgu creadigol wrth wreiddio creadigrwydd yn dod â manteision parhaol i'n disgyblion ar draws y cwricwlwm newydd..

— Kirsty Williams, Y Gweinidog Addysg

Parhau i godi proffil rhyngwladol ein rhaglen Dysgu creadigol drwy'r celfyddydau

Cyhoeddi ein pedwerydd adroddiad gwerthuso annibynnol

Cefnogi'r gwaith o hyrwyddo gyrfaoedd y diwydiant creadigol yn SkillsCymru 2019

Cynllun yr Ysgolion Creadigol Arweiniol

Datblygu rhwydwaith ar gyfer pob Ysgol Greadigol Arweiniol sydd wedi cymryd rhan yn y cynllun ar y Parth Dysgu Creadigol i annog rhannu’r arfer gorau.

Archwilio cyfleoedd gyda'r 4 Consortiwm Addysg Rhanbarthol i gefnogi ysgolion ymhellach wrth ymbaratoi at Gwricwlwm i Gymru 2022.

Cefnogi'r 45 ysgol sydd wedi ymuno â'r cynllun drwy'r maes datblygu Ysgol i Ysgol.

Y Rhwydweithiau Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

40 digwyddiad Hyrwyddwyr y Celfyddydau drwy'r flwyddyn

Darparu 60 cyfle Datblygiad Proffesiynol Parhaus i athrawon ac artistiaid

Lansio Plwg i gefnogi brocera cysylltiadau rhwng athrawon ac artistiaid

Profi'r Celfyddydau

200
Rhoi 200 grant Ewch i Weld

Cefnogi'r grantiau Cydweithio Creadigol sy'n cael eu cynnig yn y flwyddyn academaidd

Cawsom ein gwahodd i gymryd rhan mewn digwyddiad rhannu rhyngwladol a edrychai ar sut roedd rhaglenni dysgu creadigol o bob cwr o'r byd yn ymateb i’r coronafeirws. Ymhlith y gwledydd presennol roedd Awstralia, India, Pacistan, Denmarc a Hwngari.

Ei gyhoeddi ar 4 Tachwedd 2020

Ymgysylltu â disgyblion yn SkillsCymru 2019 (Caerdydd a Llandudno) a Llwybrau Creadigol (Caerdydd)

Cynllun yr Ysgolion Creadigol Arweiniol

Creu Grŵp Rhwydweithio Hwb ar y parth dysgu creadigol i gefnogi rhwydweithio athrawon

Cefnogi 57 ysgol ychwanegol drwy Ddatblygu Arweinwyr Creadigol i Ysgolion a Chynllun Ysgolion Creadigol Arweiniol Ar-lein yn ystod y coronafeirws.

Lansio Prosiect Datblygu Arweinwyr Creadigol gyda’r consortia. Cefnogi 44 ysgol ychwanegol drwy'r maes yma.

Y Rhwydweithiau Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

Datblygu 63 perthynas rhwng Hyrwyddwyr y Celfyddydau ac ysgolion

Creu 57 cyfle Datblygiad Proffesiynol Parhaus yn y flwyddyn academaidd

Lansio Plwg.cymru yn Rhagfyr 2019

Profi'r Celfyddydau

155
Rhoi 155 grant Ewch i Weld (40 wedi'u tynnu'n ôl oherwydd y coronafeirws)

Prosiectau wedi’u gohirio yn y cyfnod cloi

Nifer yr ysgolion sy'n ymwneud â'r rhaglen yn ôl math

1004
81% o ysgolion cynradd

36
88% o ysgolion arbennig

197
95% o ysgolion uwchradd
(gan gynnwys 3-16/3-19)

332
85% o ysgolion Cymraeg

64
97% o ysgolion dwyieithog (A, B, C) neu ffrwd ddeuol

Map

Pob rhanbarth

123

ysgol wedi cymeryd ran yng nghynllun yr Ysgolion Creadigol Arweiniol

264

ysgol wedi manteisio ar gynigion Dysgu Proffesiynol a Hyrwyddwyr y Celfyddydau
‍(Rhwydweithiau Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg)

763

ymgysylltiad gan athrawon â chynigion dysgu proffesiynol
‍(Rhwydweithiau Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg)

155

grant Ewch i Weld
‍(40 wedi'u tynnu'n ôl oherwydd y coronafeirws)

Cyfleoedd i ddisgyblion yn ôl maes

Cynllun yr Ysgolion Creadigol Arweiniol

6,360

Ewch i Weld

9,433

Coffáu'r Rhyfel Byd Cyntaf

Cydweithio Creadigol

2,812

Cyfanswm

18,605

Digwyddiadau y Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

763
ymgysylltiad gan athrawon â Datblygiad Proffesiynol Parhaus y Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

77
ymgysylltiad gan artistiaid â Datblygiad Proffesiynol Parhaus y Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

Nifer y mynychiadau i Ddatblygiad Proffesiynol Parhaus y Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

906

Cyfanswm

214

A2 Clymu

160

Rhwydwaith Celfyddydau as Addysg De Ddwyrain Cymru

211

NAWR

321

Edau

Nifer sesiynau Datblygiad Proffesiynol Parhaus y Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

Cyfanswm

A2 Clymu

Rhwydwaith Celfyddydau as Addysg De Ddwyrain Cymru

NAWR

Edau

Nifer y cysylltiadau wedi’u brocera rhwng Hyrwyddwyr y Celfyddydau ac ysgolion

Cyfanswm

A2 Clymu

Rhwydwaith Celfyddydau as Addysg De Ddwyrain Cymru

NAWR

Edau

Pob rhanbarth

658

ysgol wedi cymeryd ran yng nghynllun yr Ysgolion Creadigol Arweiniol

815

ysgol wedi manteisio ar gynigion Dysgu Proffesiynol a Hyrwyddwyr y Celfyddydau
‍(Rhwydweithiau Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg)

3091

ymgysylltiad gan athrawon â chynigion dysgu proffesiynol
‍(Rhwydweithiau Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg)

867

grant Ewch i Weld
‍(40 wedi'u tynnu'n ôl oherwydd y coronafeirws)

Nifer yr ysgolion sy'n ymwneud â'r rhaglen yn ôl math

Cynllun yr Ysgolion Creadigol Arweiniol

39,720

Ewch i Weld

60,998

Coffáu'r Rhyfel Byd Cyntaf

4,134

Cydweithio Creadigol

29,369

Cyfanswm

134,221

Digwyddiadau y Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

3091
ymgysylltiad gan athrawon â Datblygiad Proffesiynol Parhaus y Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

687
ymgysylltiad gan artistiaid â Datblygiad Proffesiynol Parhaus y Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

Nifer y mynychiadau i Ddatblygiad Proffesiynol Parhaus y Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

4245

Cyfanswm

887

A2 Clymu

919

Rhwydwaith Celfyddydau as Addysg De Ddwyrain Cymru

1267

NAWR

1172

Edau

Nifer sesiynau Datblygiad Proffesiynol Parhaus y Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

364

Cyfanswm

A2 Clymu

100

Rhwydwaith Celfyddydau as Addysg De Ddwyrain Cymru

NAWR

Edau

Nifer y cysylltiadau wedi’u brocera rhwng Hyrwyddwyr y Celfyddydau ac ysgolion

159

Cyfanswm

A2 Clymu

Rhwydwaith Celfyddydau as Addysg De Ddwyrain Cymru

NAWR

159

Edau

658

Er 2015, mae 658 ysgol yn cymryd rhan yng nghynllun yr Ysgolion Creadigol Arweiniol.

Ym mlwyddyn academaidd 2019/20 ymunodd 102 ysgol newydd â'r cynllun drwy'r maes datblygu Ysgol i Ysgol, Datblygu Arweinwyr Creadigol a chynllun yr Ysgolion Creadigol Arweiniol Ar-lein.

1,700
Hyd yma, mae dros 1,700 athro wedi profi'r fantais o gydweithio â gweithwyr creadigol i archwilio dulliau creadigol o ddysgu.

850

Cymerodd dros 850 disgybl, o 34 ysgol, ran yng nghynllun yr Ysgolion Creadigol Ar-lein fel rhan o'n hymateb i’r coronafeirws.

Yng nghynllun yr Ysgolion Creadigol Arweiniol, mae disgyblion, athrawon a gweithwyr creadigol yn cydweithio i gynnal prosiectau creadigol mewn ymateb i'r problemau sy’n eu hwynebu. Mae'r broses gydweithiol yn creu amgylchedd lle gall disgyblion ofyn cwestiynau sy’n arwain at gymryd rhagor o ran yn y broses o wneud penderfyniadau a chreu cwricwlwm byw.

Gan weithio gydag Asiantau Creadigol, mae ysgolion yn cael mynediad at weithwyr sydd â'r profiad ymarferol o greadigrwydd. Mae gan Asiantau gefndir mewn gwahanol sectorau; y celfyddydau, y diwydiannau creadigol, y gwyddorau a threftadaeth ac ati. Mae ein holl Asiantau yn rhannu ein nod o gynnal ymarfer newydd ym maes dysgu creadigol.

Gydag arweiniad a chefnogaeth eu Hasiantau, mae ysgolion yn dod o hyd i Ymarferwyr Creadigol i gyd-fynd â'u hanghenion datblygu. Mae'r Ymarferwyr yn datblygu perthynas sy’n seiliedig ar ymddiriedaeth gyda staff yr ysgol a'u disgyblion.

Uchelgais y cynllun yw newid ysgol gyfan drwy fabwysiadu dull o weithio ar draws cymuned yr ysgol. Mae ysgolion sy'n cymryd rhan yn sôn am athrawon yn newid eu hymarfer, ar ôl gweld effaith creadigrwydd ar eu disgyblion a chynnig rhagor o gyfleoedd creadigol yn eu hysgol.

Roedd ein maes datblygu Ysgol i Ysgol yn ffordd i ysgolion arweiniol ddatblygu dysgu creadigol ar draws yr ysgol a chefnogi ysgolion partner wrth archwilio dysgu creadigol. Yn un o'n meysydd newydd, Datblygu Arweinwyr Creadigol, parwyd Ysgolion Creadigol Arweiniol ag ysgolion newydd i ddatblygu profiad tymor byr i weld posibiliadau dysgu creadigol.

Mae'r cynllun yn ymateb i anghenion ysgolion. Mae’n datblygu dull dysgu cyfunol sy'n defnyddio Arferion Creadigol y Meddwl wedi’u haddasu i anghenion pob ysgol i gefnogi newid ysgol gyfan yn barod am y Cwricwlwm i Gymru yn 2022.

Gwylio'r fideo llawn

2m 42s

“Mae ysgolion sy'n cymryd rhan yn sôn am athrawon yn newid eu hymarfer, ar ôl gweld effaith creadigrwydd ar eu disgyblion a chynnig rhagor o gyfleoedd creadigol yn eu hysgol.”

12,156
Ym mlwyddyn academaidd 2019/20, mae 12,156 cyfle wedi'u creu fel y gall disgyblion elwa ar brofi gweithgareddau celfyddydol mynegiannol a diwylliannol.

815

Er 2016, mae 815 ysgol ledled Cymru yn ymgysylltu â'r Rhwydweithiau Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg naill ai drwy fynychu Datblygiad Proffesiynol Parhaus a/neu ymgysylltu â Hyrwyddwyr y Celfyddydau.

722

Er 2015, mae 722 ysgol yn ymweld â digwyddiad celfyddydol neu ddiwylliannol drwy’r gronfa Ewch i Weld/Coffáu’r Rhyfel Byd Cyntaf neu’n ffurfio partneriaeth â sefydliadau celfyddydol/diwylliannol drwy grantiau Cydweithio Creadigol.

906
Ym mlwyddyn academaidd 2019/20 (hyd at Fawrth), arweiniodd sesiynau Datblygiad Proffesiynol Parhaus y Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg at 906 digwyddiad gan athrawon, artistiaid a gweithwyr eraill sy'n gweithio ym maes addysg y celfyddydau.

Profi'r Celfyddydau

Mae Cronfa Profi'r Celfyddydau yn rhoi mynediad i blant a phobl ifanc i archwilio ystod o brofiadau diwylliannol. Drwy'r gronfa Ewch i Weld, mae disgyblion yn cael cyfle i brofi digwyddiadau celfyddydol o safon mewn lleoliadau ledled Cymru. Gall ysgolion a sefydliadau celfyddydol hefyd gymryd rhan yn y gronfa Cydweithio Creadigol, sy'n cefnogi'r gwaith o gyflwyno prosiectau celfyddydol uchelgeisiol ac arloesol i ddisgyblion.

Mae modd defnyddio arian Ewch i Weld i ymweld â digwyddiadau celfyddydol o safon mewn orielau, theatrau, canolfannau celfyddydau a lleoliadau eraill ledled Cymru. Mae enghreifftiau'n cynnwys teithiau i'r theatr, i gyngherddau a pherfformiadau dawns, ymweliadau ag arddangosfeydd neu weld gweithwyr celfyddydol yn datblygu a chreu eu gwaith. Gellir defnyddio arian i dalu am gost cludiant a thocynnau sy’n cynyddu’r cyfleoedd i bobl ifanc brofi gweithgarwch celfyddydol a diwylliannol y tu allan i’r ysgol. Gall y profiadau sbarduno gwaith yn ôl yn yr ystafell ddosbarth.

Mae arian Cydweithio Creadigol yn talu am weithgareddau celfyddydol, diwylliannol a chreadigol rhwng ysgolion a sefydliadau celfyddydol sy'n gweithio mewn partneriaeth anghyffredin. Mae'r gronfa wedi cynyddu a gwella cyfleoedd i athrawon a disgyblion weithio gydag artistiaid a sefydliadau celfyddydol/diwylliannol/treftadaeth ar wahanol brosiectau manwl i drafod pynciau fel yr amgylchedd, datblygu cynaliadwy ac amgylchedd amlddiwylliannol ein hysgolion. Ers lansio'r cynnig, mae 107 prosiect Cydweithio Creadigol ledled Cymru.

Cafodd prosiectau Cydweithio Creadigol eu rhewi ym Mawrth oherwydd y coronafeirws, ond cawsant gyfle i ailgychwyn yn ystod Tymor yr Hydref 2020. Mae prosiectau'n addas i’r ffordd newydd o weithio i ddatblygu cydweithio arloesol rhwng ysgolion a sefydliadau celfyddydol a diwylliannol.

Bu'n rhaid atal y gronfa Ewch i Weld oherwydd cau sefydliadau treftadaeth, diwylliannol a chelfyddydol o ganlyniad i’r coronafeirws. Fel rhan o ail gam y rhaglen, rydym ni’n gweithio gydag ysgolion i archwilio pa gyfleoedd a phrofiadau fydd yn eu hannog i fynd allan o'r ystafell ddosbarth eto.

Gwylio'r fideo llawn

2m 42s

“Mae profiadau yn ‘tanio’r wreichionen’ yn ôl yn yr ystafell ddosbarth, gan greu cyfleoedd dysgu a chodi dyheadau.”

Rhwydweithiau Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

Datblygwyd y Rhwydweithiau Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg i gynyddu a gwella profiadau celfyddydol mewn ysgolion drwy greu cysylltiadau rhwng y sector addysg a'r sector diwydiannau creadigol. Rhwng 2016 a 2020 roedd y 4 Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg yn gweithio gydag ysgolion, y Consortia Addysg Rhanbarthol, awdurdodau lleol a rhanddeiliaid yn sectorau celfyddydol, addysg, creadigol, diwylliannol a threftadaeth. Cyflwynodd y Rhwydweithiau raglen o:

Datblygiad proffesiynol o safon i athrawon, artistiaid, sefydliadau celfyddydol a diwylliannol.
Cyfleoedd rhwydweithio i athrawon, artistiaid a sefydliadau o'r sectorau celfyddydol, creadigol, diwylliannol a threftadaeth
Hyrwyddwyr y Celfyddydau

Yn y flwyddyn academaidd bresennol canolbwyntiwyd ar gynaliadwyedd wrth i'r rhwydweithiau archwilio model cenedlaethol. Er bod pob rhwydwaith yn ymateb i anghenion a blaenoriaethau ei ranbarth, roeddent hefyd yn cydweithio i ddarparu hyfforddiant a chyfleoedd ledled Cymru, gan gefnogi athrawon ac artistiaid i fynychu sesiynau ar draws rhanbarthau. Ledled Cymru cafwyd 57 sesiwn Datblygiad Proffesiynol Parhaus gyda 906 cyfranogydd gan gynnwys 763 digwyddiad gan athrawon.

Treialodd rhaglen Hyrwyddwyr y Celfyddydau fodel o hyfforddi'r hyfforddwr drwy Stiwdio.

Roedd Stiwdio yn gwrs hyfforddi chwe diwrnod i athrawon cynradd ac uwchradd sy'n arbenigo yn y celfyddydau. Mynychodd athrawon Stiwdio i ddatblygu eu gwybodaeth am y celfyddydau mynegiannol gyda Hyrwyddwyr y Celfyddydau. Roedd y cwrs yn rhoi amser i arbrofi gyda dulliau newydd a chyfleoedd i rannu ymarfer da. Yn dilyn y cwrs hyfforddi cyflwynodd athrawon Stiwdio ddiwrnod creadigol i athrawon cynradd ac uwchradd i rannu sgiliau a thechnegau newydd a chodi eu hyder.

Mae'r model hyfforddi wedi rhoi'r hyder i athrawon y Stiwdio arwain sesiynau yn eu hysgol, eu clwstwr ac yn eu rhwydwaith sy’n gofyn am arbenigedd, cyngor a chefnogaeth.

Dyluniwyd Stiwdio gan Hyrwyddwyr y Celfyddydau, gan weithio gydag arbenigwyr. Mae 49 Hyrwyddwr y Celfyddydau ledled Cymru gan gynnwys 30 athro. Maent yn addysgwyr profiadol sy'n eirioli dros y celfyddydau mynegiannol gan gynnig cymorth mentora a datblygu sgiliau. Roedd 63 cysylltiad wedi'u brocera rhwng Hyrwyddwyr y Celfyddydau ac ysgolion ledled Cymru eleni.

“Ar draws y diwrnod creadigol fe wnaethant rannu sgiliau a thechnegau newydd wrth godi hyder athrawon yn y Celfyddydau Mynegiadol.”

Cymorth Plwg

Plwg yw gwefan paru addysg, y celfyddydau a diwylliant sy'n ateb digidol pwrpasol i Gymru. Cafodd ei greu i drawsnewid y ffordd y gall athrawon ac ysgolion gysylltu ag artistiaid, pobl greadigol a sefydliadau diwylliannol.

Mae algorithmau digidol hawdd eu defnyddio yn helpu athrawon ac ymarferwyr creadigol i weld a chwilio am gysylltiadau yn ôl eu celfyddyd, eu harbenigedd, y Cyfnod Allweddol a’r lleoliad.

Gall athrawon ac ymarferwyr creadigol greu'r cyfleoedd sy’n disgrifio'r cynnig a’r angen. Wedyn gall defnyddwyr gysylltu â'i gilydd ar unwaith drwy'r safle. Gall fod yn athro sy'n chwilio am help i greu profiadau dysgu neu weithiwr creadigol gyda gweithdy i blant.

Lansiodd y 4 Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg plwg.cymru yn Rhagfyr 2019, ar ôl cyfnod o dreialu gyda defnyddwyr gan Arts Active ar wefan A2:Cyswllt. Erbyn 31 Awst 2020 roedd 429 defnyddiwr cofrestredig gyda 135 cyfle wedi'u cyhoeddi gan athrawon a phobl greadigol. Yn y flwyddyn academaidd 2019/20 gwnaed 74 cysylltiad a chyfanswm o 259 neges a anfonwyd/cysylltiadau a wnaed rhwng artistiaid ac addysgwyr. Mae'r niferoedd yn adlewyrchu blwyddyn y coronafeirws, ond yn y tri mis ar ôl lansio, cyn cau ysgolion, dangosodd y gweithgarwch ar y safle y rhan y bydd plwg.cymru yn ei chwarae wrth gysylltu addysg, y celfyddydau a diwylliant.

Yn Ebrill 2020 rhoddwyd arian ychwanegol i Blwg i gefnogi datblygiadau pellach a fydd yn parhau i wella profiad y defnyddwyr, gan gefnogi ysgolion i wireddu Cwricwlwm i Gymru 2022.

“Byddwn ni’n bendant yn ei ddefnyddio eto ac rwy'n diweddaru fy ngwybodaeth pryd bynnag y bydd pethau newydd yn codi. Mae'n ffordd dda o weld beth mae pobl eraill yn ei gynnig ac mae hefyd yn rhoi'r posibilrwydd o gysylltu â phobl eraill i fod yn rhan o'r tîm."

Profi'r Celfyddydau

Ewch i weld: Ysgol Gynradd Pen-bre, Hanesion Tuduraidd, Castell Caeriw

Profi'r Celfyddydau

Ewch i weld: Llyfr Glas Nebo, Cwmni'r Frân Wen a Galeri

Profi'r Celfyddydau

Cydweithio Creadigol: Cefnfor wedi'i Ailgylchu

Y Rhwydweithiau Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

Ysgol Gynradd y Coed Duon, Rhyfel a Heddwch

Cynllun Ysgolion Creadigol Arweiniol

Ysgol Parc Y Bont

Cynllun Ysgolion Creadigol Arweiniol

Ysgol Trecelyn ac Ysgol Gynradd Pantside

Profi'r Celfyddydau

Ewch i Weld: Ysgol Gynradd Pen-bre, Hanesion Tuduraidd, Castell Caeriw

Ymwelodd 28 disgybl ym mlynyddoedd 3 a 4 o Ysgol Gynradd Pen-bre â Chestyll Caeriw am eu profiad Tuduraidd. Gwisgodd y disgyblion fel Tuduriaid ac roedd staff Castell Caeriw hefyd mewn gwisgoedd o’r cyfnod. Drwy gydol y dydd, cymerodd y disgyblion ran mewn gweithdai amrywiol a oedd yn eu trochi yn y profiad o weithio mewn castell Tuduraidd. Mewn profiadau creadigol ymarferol, roedd y disgyblion yn gwneud bara a photes yng nghegin y castell, defnyddio clai i wneud teils a rhosyn Tuduraidd, creu gwaith celf â chwilsen ac adeiladu wal castell. Roedd y plant hefyd yn mwynhau archwilio tiroedd y castell, gan ymweld â'r felin lanw a'r twyni. Yn ôl yn yr ysgol, gwnaeth y plant greu crysau Tuduraidd, perfformio dawnsfeydd o’r cyfnod, cael gwledd Duduraidd o botes a medd, creu cartrefi Tuduraidd 3 dimensiwn, a gwneud castell Tuduraidd o Lego

Dywedodd athrawon fod gwybodaeth hanesyddol y disgyblion wedi gwella'n sylweddol a bod y gweithgarwch yn y castell ac yn yr ysgol wedi gwella eu gwaith celf, eu cerddoriaeth a’u dylunio a thechnoleg. Roedd y gweithgarwch hefyd wedi gwella eu hysgrifennu creadigol a’u barddoniaeth.

"Cafodd y plant eu trochi yn y profiad Tuduraidd. Mae profiadau felly’n dod â hanes yn fyw ac yn rhoi dealltwriaeth llawer gwell iddynt o sut roedd bywyd yn y cyfnod yna."
Athro, Ysgol Gynradd Pen-bre

Profi'r Celfyddydau

Ewch i Weld: Llyfr Glas Nebo, Cwmni'r Frân Wen a Galeri

Mae Llyfr Glas Nebo gan Manon Steffan Ros a berfformir gan y Frân Wen a Galeri yn addasiad yr awdur o’i nofel i’r llwyfan. Wrth i'r llwch setlo ar ôl yr hunllef niwclear derfynol, mae Rowenna a'i phlant, Siôn a Dwynwen, yn wynebu byd lle mae arwyddion o unrhyw fywyd yn brin. Cofnodant eu stori mewn llyfr bach glas wrth i'r teulu fyw drwy’r digwyddiad a ddinistriodd drigolion pentref Nebo a gweddill y wlad.

Yn Chwefror a Mawrth, manteisiwyd ar y gronfa gan 250 disgybl o saith ysgol ledled Cymru i fynd i weld y cynhyrchiad yn Theatr Felin-fach, Theatr y Lyrig, Canolfan Gelfyddydol Pontardawe a Theatr y Sherman. Roedd eu cais i dalu am docynnau a/neu gludiant gyda 10% o’r arian cyfatebol yn dod o gyfraniadau gan yr ysgol neu'r rhieni.

Nododd athrawon fod y perfformiad yn brofiad gwerthfawr gan fod y llyfr yn destun newydd ar y cwrs llenyddiaeth TGAU. Roedd y perfformiad yn helpu disgyblion i ddeall y testun. Roedd hefyd yn gyfle iddynt wneud darn o waith cwrs am y perfformiad, gan gymharu'r sgript â'r nofel. Gallai disgyblion Drama TGAU ddefnyddio'r perfformiad i gefnogi eu hastudiaethau ac roedd themâu'r ddrama yn sbarduno pynciau trafod difyr.

Nododd llawer o ysgolion fod mynd i weld cynhyrchiad Cymraeg yn cryfhau ymwybyddiaeth y disgyblion o ddiwylliant Cymru a'r defnydd ehangach o'r Gymraeg y tu allan i'r ysgol.

Dyma sylwadau rhai o'r disgyblion:

"Roedd yn brofiad arbennig cael gweld drama yn Theatr Felin-fach. Roedd yr actorion yn wych ac roedden nhw wedi dod â’r nofel yn fyw i ni'r gynulleidfa. Roeddwn i’n meddwl bod Tara Bethan, oedd yn chwarae rhan Rowenna, yn anhygoel. Roedd y defnydd o’r pypedau yn effeithiol hefyd er mwyn cyflwyno Dwynwen a’r ysgyfarnog. Erbyn y diwedd, roeddwn wedi anghofio mai pypedau oedden nhw!"
‍
“Profiad theatrig cyffrous, gyda'r defnydd o'r pypedau'n ddyfais effeithiol iawn. Rhoddodd syniadau i mi am bosibiliadau newydd wrth greu gwaith theatr”‍

Ysgolion a fanteisiodd ar y gronfa::
‍
Ysgol Gyfun Gymraeg Bro Edern
Ysgol Gyfun Aberaeron (Gyfun Aberaeron Comprehensive)
Ysgol Gyfun Gwyr
Ysgol Bro Teifi
Ysgol Gyfun Emlyn
Ysgol Maes y Gwendraeth
Ysgol Henry Richard

Profi'r Celfyddydau

Cydweithio Creadigol: Cefnfor wedi'i Ailgylchu

Cydweithiodd Ysgol Heronsbridge ag Ymddiriedolaeth Ddiwylliannol Anwen ar brosiect Cydweithio Creadigol o'r enw Cefnfor Wedi'i Ailgylchu.

Dechreuodd y prosiect gyda sawl ymweliad â llyfrgell Pen-y-bont ar Ogwr lle roedd y disgyblion yn defnyddio'r dechnoleg i ymchwilio i ffeithiau am lygredd plastig. Benthyciodd y disgyblion lyfrau i’w cymryd yn ôl i'r ysgol i ymchwilio’n bellach.

Drwy gydol y prosiect, cymerodd y disgyblion ran yn y canlynol: gweithdai darlunio mewn ymateb i straeon am y cefnfor, creu cerfluniau o greaduriaid o blastig a gasglwyd yn ystod sesiwn casglu sbwriel ar draeth lleol, a monobrintiau o greaduriaid y môr.

Cymerodd y grwpiau dysgu synhwyraidd ran mewn gweithgareddau fel gwneud poteli cefnfor a chreu ffyn cefnfor. Cafodd gwaith y prosiect ei roi mewn arddangosfa yn y llyfrgell.

Roedd cydweithio da rhwng yr ysgol a llyfrgell Pen-y-bont ar Ogwr. Nid oedd llawer o ddisgyblion wedi ymweld â'r llyfrgell o'r blaen ac nid oeddent yn ymwybodol o'r cyfleusterau yno. Roedd y disgyblion yn edrych ymlaen at ymweld â'r llyfrgell ac roedd y disgyblion hŷn yn mwynhau benthyca llyfrau. Roedd y llyfrgell yn mwynhau'r cyffro a'r brwdfrydedd a ddaeth gyda’r disgyblion. Roeddent wrth eu bodd yn gwahodd pobl ifanc na fyddent fel arfer yn defnyddio'r cyfleusterau ac yn mwynhau gweld y cyffro creadigol yn ystod y gweithdai.

Roedd y gweithdai’n helpu disgyblion i ddatblygu sgiliau gweithio mewn tîm a hyrwyddo ymdeimlad o gymuned yn yr ysgol gyda'r holl ddisgyblion yn gweithio tuag at greu’r arddangosfa derfynol gyda'r staff a'r artistiaid. Cafodd y disgyblion fudd o ddysgu sgiliau newydd gan yr artistiaid, datblygu sgiliau echddygol, creadigrwydd a hyder. Bydd athrawon yn yr adran gelf yn defnyddio'r sgiliau newydd wedyn hefyd. Bydd technegau fel argraffu a shibori yn cael eu datblygu fel rhan o gynlluniau gwaith.

Dyma rai o’r sylwadau yn y llyfr ymwelwyr:

"Waw! Dwi ddim yn gallu credu'r creadigrwydd sydd yn y llyfrgell. Dwi'n cael fy ysbrydoli a byddaf yn dwyn y syniadau anhygoel ar gyfer fy nosbarth ysgol gynradd fi."
‍
"Am greadigaethau hardd! Roedd cerdded o amgylch y llyfrgell fel crwydro drwy dir hudolus. Bendigedig!"
‍
"Arddangosfa wych. Gwaith anhygoel gan y plant a'r cyfan am y rhesymau cywir. Bydd y fideo a’r ffotos yn atgof gwych i'r plant."‍

Y Rhwydweithiau Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

Ysgol Gynradd y Coed Duon, Rhyfel a Heddwch

Ymgeisiodd Ysgol Gynradd y Coed Duon am grant Hedyn Arloesedd o £1,000 gan Rwydwaith Rhanbarthol y De Ddwyrain i’r Celfyddydau ac Addysg. Cafodd yr ysgol wybod am y gronfa yng ngweithdy Crewch yn Ddigidol gan y Rhwydwaith. Gyda chymorth staff y Rhwydwaith, cynlluniodd yr ysgol brosiect a oedd yn cynnwys nifer o artistiaid a dau sefydliad diwylliannol i archwilio proses greadigol y disgyblion drwy weithgareddau celfyddydol dros dymor ar y thema Rhyfel a Heddwch.

Gwahoddwyd arweinydd y gweithdy, Naz Syed, i'r ysgol i weithio gyda dau athro am dri diwrnod ar y thema gan ddefnyddio'r gwrthrychau o gasgliad trin y Rhyfel Byd Cyntaf, Arddangosfa mewn Blwch, gan Gelf ar y Blaen.

Ymatebodd y disgyblion yn gadarnhaol i'r dysgu seiliedig ar y gwrthrychau amlsynhwyraidd a chludadwy a archwiliodd y thema o ddistawrwydd rhyfel:

"Roedd yn fwy diddorol i gael y gwrthrych na darllen amdano oherwydd gallwch ddefnyddio rhagor o synhwyrau ac mae'n fwy o hwyl."

Gyda'r artist a'r athrawon, archwiliodd y disgyblion effaith y Rhyfel ar y Coed Duon. Roedd y disgyblion yn holi eu teulu am eu profiadau yn ystod y rhyfel drwy gyfweliadau ac archwilio gwrthrychau personol.

I estyn cwmpas y prosiect cafodd yr ysgol arian pellach gan Lenyddiaeth Cymru a Datblygu Celfyddydau Caerffili. Roedd yr ysgol yn gweithio gyda'r awdur Simone Greenwood (Cyhoeddiadau Burst) i greu straeon a cherddi i gynhyrchu llyfr Rhyfel a Heddwch: cofio bywyd ein cymuned a gyhoeddwyd gan Gyhoeddiadau Burst.

Brocerodd Rhwydwaith y Celfyddydau ac Addysg berthynas â Sefydliad Glowyr y Coed Duon. Yn Ionawr 2020 cynhaliwyd arddangosfa gyhoeddus o'u gwaith am wythnos a digwyddiad lansio i deuluoedd y disgyblion.

Datblygodd y disgyblion gyflwyniadau am eu hymchwil a’u celf. Gallent siarad yn hyderus ag ymwelwyr wrth agor yr arddangosfa i gyflwyno eu llyfrau a wnaethant â llaw. Roedd y llyfrau’n cynnwys gludwaith, lluniau a straeon, wedi'u hysbrydoli gan y gwrthrychau a'u gwaith prosiect dros y tymor.

Nid ydym ni erioed wedi cael cymaint o lwyddiant. Dyma'r canlyniad gorau rydym ni wedi’i gael erioed.

Mae'r plant yn fwy creadigol ac yn fwy annibynnol.

Cafodd un plentyn sydd ag anawsterau ymddygiadol ei ysbrydoli'n fawr gan y darnau arian marw. Creodd geiniog farw. Dywedodd y ficer wrthyf ei fod wedi siarad ag ef am yr arian ac wedi dysgu llawer ganddo.

Cynllun Ysgolion Creadigol Arweiniol

Ysgol Parc Y Bont

Cymerodd Ysgol Parc y Bont, Ynys Môn, ran ym maes prosiect ar-lein y Cynllun Ysgolion Creadigol Arweiniol yn ystod y cyfnod cloi. Roedd yr ysgol wedi gweld effaith gadarnhaol dysgu creadigol ar agweddau’r disgyblion at ddysgu a'u hannibyniaeth yn Rownd 3. Roedd y cynllun yn newydd i’r athro penodedig ond roedd yn awyddus i archwilio dysgu creadigol yn ddyfnach.

Canolbwyntiodd y prosiect ar flaenoriaethau datblygu’r ysgol: llythrennedd, gallu digidol a lledaenu dysgu creadigol gyda'r arferion creadigol yn ganolog i'r gwaith. Disgyblion o flwyddyn 3 a 4 oedd yn cymryd rhan yn y prosiect.

Roedd llesiant a llais disgyblion yn rhan annatod i'r prosiect. Llenwodd y disgyblion holiadur yn eu hannog i gynllunio'r math o bynciau creadigol y byddai'r prosiect yn eu cynnwys.

Roedd tasgau creadigol y prosiect yn cynnwys: newid gwrthrychau (deilen), personoli coeden, myfyrio'n greadigol ar sut olwg fydd ar y dyfodol, gemau drama, a helfa drysor.

Cyflwynwyd sesiwn i gefnogi dysgu cyfunol drwy ffilmiau bywiog yn cyflwyno'r tasgau gyda thaflenni gwaith drwy Google Classroom a sesiynau myfyrio byw drwy Microsoft Teams.

Datblygwyd arferion creadigol y meddwl drwy dasgau i alluogi’r disgyblion i weithio'n annibynnol neu gyda phlant eraill yn yr aelwyd i ysgogi eu dychymyg, eu disgyblaeth a'u dyfalbarhad. Rhoddwyd rhyddid i'r disgyblion gofnodi eu gwaith mewn amrywiaeth o ffyrdd - er enghraifft, ffilm, lluniau, gwaith ysgrifenedig neu recordio eu llais. Wrth gynllunio hyn roeddem ni’n gwybod bod llawer o rieni'n gweithio gartref gydag ychydig yn unig o amser i’w roi i'w plant.

“HRoedd fy mhlentyn wrth ei fodd! Roedd yn hapus iawn. Roedd yn rhoi tawelwch meddwl i mi hefyd. Roeddwn i’n poeni am iddo golli cwmni’r ysgol a chael ei ynysu gyda’r teulu’n unig ond roedd yn wych gan fwynhau'r holl dasgau.”
—Rhiant

"Roeddwn i'n ei hoffi oherwydd fy mod y tu allan a chefais i awyr iach"
—Disgybl

"Mae'n gwneud i'ch ymennydd weithio’n fwy"
—Disgybl

Roedd cael y cyfle i gynnal sesiynau byw yn fwy o bleser a chynyddodd ymgysylltiad y disgyblion â'u hathro. Roedd hyder y disgyblion wrth gyfathrebu drwy’r sgrin wedi gwella. Roedd un disgybl yn fwy hyderus nag yn yr ystafell ddosbarth.

"Roedd Mam yn meddwl ei fod yn dda oherwydd gallwn weld ffrindiau eraill a dysgu sgiliau cyfrifiadurol gwahanol."

Rhoddodd y prosiect hyder i'r athro gynllunio prosiectau creadigol eraill yn rhan o themâu’r dyfodol. Bydd hefyd yn ffordd o baratoi’r disgyblion at ddychwelyd i'r ysgol ym Medi.

Cynllun Ysgolion Creadigol Arweiniol

Ysgol Trecelyn ac Ysgol Gynradd Pantside

Dyfarnwyd trydedd flwyddyn o arian i Ysgol Trecelyn i weithio mewn partneriaeth ag Ysgol Gynradd Pantside, un o'i hysgolion bwydo. Gyda’u hasiant creadigol Jain Boon buont yn archwilio llais y disgybl fel cyfrwng i weld a oedd hyn yn datblygu hyder ac annibyniaeth mewn llafaredd i ddisgyblion blwyddyn 6 yn Pantside.

Gweithiodd y storïwr proffesiynol sy’n arbenigo mewn drama, Tamar Williams, gyda 12 disgybl blwyddyn 10 o Bontnewydd gan eu hyfforddi i gynllunio a chyflwyno sesiynau drama hwyliog gyda disgyblion o flwyddyn 6. Bu Tamar yn gweithio gyda nhw y llynedd a defnyddiodd plant blwyddyn 10 y cyfle i gyflawni eu gwaith gwirfoddol at eu hastudiaethau Bagloriaeth Cymru. Roedd Pantside yn awyddus i dargedu grŵp o 3 neu 4 bachgen gyda meddylfryd anhyblyg a grŵp bach o ferched oedd heb lais yn y dosbarth.

Cynhaliwyd sawl sesiwn, gan gynnwys un a gyflwynwyd gan blant blwyddyn 10 o Pantside. Roedd y sesiynau'n canolbwyntio ar gemau a thechnegau drama sy'n gofyn am gydweithio, cydweithredu a chroesawu methiant fel cyfle dysgu i wella syniadau. Anogwyd llais y disgybl i ennyn rhagor o hyder drwy rannu syniadau, er enghraifft drwy ymarferion myfyrio llafar. Roedd anogaeth hefyd i fod yn ddychmygus a chreu straeon. Er gwaethaf eu nerfusrwydd, roedd y ddau grŵp yn gweithio gyda’i gilydd yn gadarnhaol a chyda pharch. Roedd plant blwyddyn 10 hefyd yn cefnogi ei gilydd ac yn gweithio’n dda fel tîm.

Mae Blwyddyn 10 wedi dod yn fwy hyderus o flaen cynulleidfa, er enghraifft gan rannu gwybodaeth heb fawr o amser paratoi
Mae disgyblion Blwyddyn 6 wedi gwella eu sgiliau gwrando ar eraill a gwella eu syniadau
Mae pob disgybl yn fwy parod i ddysgu, yn fwy creadigol eu hymatebion ac yn fwy awyddus i gynllunio eu dysgu
Mae'r grŵp o ferched ym mlwyddyn 6 oedd heb lais yn y dosbarth bellach yn mwynhau gweithgareddau grŵp a rhannu eu syniadau. Mae’r bechgyn a oedd yn uchel eu cloch yn ystod trafodaethau bellach yn caniatáu i bawb gyfrannu.

“Mae'r prosiect wedi helpu i feithrin gwytnwch yn ein disgyblion drwy weithgareddau Tamar. Cafodd y disgyblion gyfle i wneud gwaith ac yna'n mynd yn ôl ato i ychwanegu neu newid rhannau ohono. Roedd disgyblion yn dechrau chwilio'n naturiol am ffyrdd o wella eu gwaith.”

“Am ddiwrnod bendigedig! Ar ôl 20 mlynedd o addysgu, ni allaf gredu nad ydw i wedi bod yn defnyddio'r technegau defnyddiol ac effeithiol hyn. Ni allaf aros i fynd yn ôl i'r ystafell ddosbarth i roi cynnig arnyn nhw. Rwy'n siŵr y bydd y plant wrth eu bodd!”
‍Athro, digwyddiad gan y Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

“Ar ddechrau'r prosiect penderfynwyd dewis sgiliau ffilmio i adeiladu arnynt gan fod yr ysgol wedi nodi eu bod yn feysydd datblygu. Wrth fod y prosiect yn mynd rhagddo, roeddwn i fel yr athro arweiniol yn asesu sgiliau rhyngbersonol, llafaredd a gwrando'r plant yn gyson drwy arsylwadau, lluniau a fideos i weld a oeddent yn dangos unrhyw welliant yn y meysydd. Gwelais mai fy nisgyblion mwyaf agored i niwed sydd wedi dangos y gwelliant mwyaf.”Athro, Ysgol Greadigol Arweiniol

“Mae wedi dod â'm creadigrwydd yn ôl eto ac mae wedi bod yn hyfryd cynnal prosiect o'r dechrau i'r diwedd. Mae wedi fy helpu i gynllunio ar gyfer pynciau gan ddefnyddio creadigrwydd fel sylfaen.”
Athro, Ysgol Greadigol Arweiniol

“Dysgodd y plant gymaint o fod wedi gweithio gyda'r holl artistiaid gwahanol. Datrys problemau, sgiliau celf, meddwl yn greadigol, cyflwyno eu gwaith a pherfformio. Mae hyn wedi parhau y tu hwnt i'r ystafell ddosbarth ac mae'r plant yn creu gwaith celf gartref ac yn dyfeisio dawnsfeydd a chaneuon ar yr iard chwarae.”
‍Athro, Cydweithio Creadigol

“Rwyf wedi dwlu ar fod yn Hyrwyddwr y Celfyddydau ac wedi gwerthfawrogi'n fawr y cyfle i ddatblygu fy ymarfer a rhannu syniadau a phrofiadau gyda Hyrwyddwyr eraill. Rwyf yn hynod ddiolchgar. Rwyf wedi teimlo'n fwy cyffrous am fy swydd ac rwy'n fwy argyhoeddedig nag erioed am werth datblygu'r celfyddydau i gynhyrchu disgyblion cyflawn a hapus.”
Hyrwyddwr y Celfyddydau

“Mae hyn wedi bod yn fuddiol iawn. Rwyf wedi cael fy ailfywiogi ac wedi dod o hyd i'm hangerdd dros gelf eto! Mae’n cysylltu â chynifer o gysylltiadau trawsgwricwlaidd. Mae'n cynnig cyfathrebu, hyder a mynegiant i ddisgyblion.”
Athro, digwyddiad gan y Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

“Sesiwn ryngweithiol hyfryd a fydd yn fy ngalluogi i fod yn fwy hyderus wrth gyflwyno sesiynau ystyrlon ac ysbrydoledig a thanio dychymyg plant.”
Athro, digwyddiad gan y Rhwydwaith Rhanbarthol i’r Celfyddydau ac Addysg

“Yn ystod trafodaethau am y gweithgareddau blaenorol, roedd rhai disgyblion yn awyddus i fyfyrio gyda geirfa fwy llafar, yn enwedig gyda themâu a phrosesau sy’n ailddigwydd.”
Athro, Ysgol Greadigol Arweiniol

“I ddechrau, roedd problemau clir gyda’r plant o ran gweithio gydag eraill, ymateb i sefyllfaoedd anghyfarwydd a chyflawni’r dasg. Ond dros amser, mae'r disgyblion wedi dangos gwytnwch a dyfalbarhad i ddatrys pob problem yr oeddent yn ei hwynebu.”
Athro, Ysgol Greadigol Arweiniol

“Roedd y staff yn gallu rhannu, lledaenu a gweithredu ymarfer da o ddysgu creadigol, ac roeddynt wedi'u gwella gan gyfraniad yr ymarferwyr creadigol.”
Teacher, Lead Creative School Scheme

“Gweithiodd yr ymarferwyr a'r athrawon gyda'i gilydd, pob un yn edrych ar y wers mewn ffordd ychydig yn wahanol, gan ddod at ei gilydd i ddarparu gwers llawn i'r plant a oedd yn caniatáu iddynt fynegi eu hunain yn annibynnol wrth gyrraedd meini prawf penodol y cytunwyd arnynt gan yr oedolion a’r plant.”
Athro, Ysgol Greadigol Arweiniol

“Y brif effaith ar fy addysgu yn dilyn y cydweithio â'r Ymarferwyr Creadigol yw fy mod yn fwy parod i ddal yr awenau yn llacach wrth gyflwyno gweithgareddau datrys problemau i'r dosbarth. ”
Athro, Ysgol Greadigol Arweiniol

2429
Edrychwyd ar y dosbarthiadau meistr yn ystod y coronafeirws 2,429 o weithiau

800

Roedd 800 disgybl a 72 athro o 34 ysgol yn cymryd rhan yng nghynllun yr Ysgolion Creadigol Arweiniol ar-lein yn ystod y coronafeirws. Cydweithiodd 35 gweithiwr creadigol â'r ysgolion yma.

119

mynychiad i ddosbarthiadau meistr byw'r celfyddydau mynegiannol

1412
Edrychwyd ar y casgliad rhithwir Ewch i Weld ar y parth dysgu creadigol yn ystod y coronafeirws 1,412 o weithiau

“Drwy Gynllun yr Ysgolion Creadigol Arweiniol wedi'i ailddychmygu ar-lein, cydweithiodd athrawon, disgyblion a gweithwyr creadigol i ddod o hyd i ffyrdd newydd o weithio i gefnogi creadigrwydd a lles disgyblion. Roedd y prosiect ar-lein am 8 wythnos i alluogi ysgolion i ganolbwyntio ar eu problemau a'u blaenoriaethau. Heriwyd gweithwyr creadigol i drosglwyddo eu hymarfer i lwyfannau ar-lein i feithrin arferion y meddwl creadigol."

Bu'n rhaid ailgynllunio cam nesaf y rhaglen i ymateb i'r coronafeirws. Fel rhaglen greadigol, roeddem ni’n gallu ymateb yn gyflym ac yn ddychmygus i'r problemau a datblygu ffyrdd o gyflwyno ar-lein.

Roedd ein gwaith yn cynnwys comisiynu Dosbarthiadau Meistr yn y Celfyddydau Mynegiannol mewn gwahanol gelfyddydau gan gynnwys; animeiddio, bîtbocsio, dawns, ffilm, cynhyrchu sain ddigidol, ffotograffiaeth, offerynnau taro, podlediadau, cynllunio theatr a’r celfyddydau gweledol. Cafodd 10 dosbarth Meistr a recordiwyd ymlaen llaw a 9 sesiwn fyw (ar gyfer disgyblion ôl-16) eu rhoi ar y Parth Dysgu Creadigol ar Hwb. Roedd yn torri cwys newydd i'r rhaglen dysgu creadigol.

Curadwyd hefyd gasgliad rhithwir Ewch i Weld a oedd yn cludo’n rhithiol athrawon a disgyblion i berfformiadau theatr, arddangosfeydd, teithiau amgueddfa, ymweliadau y tu ôl i'r llenni a rhagor. Roedd yn dod â llawenydd creadigrwydd i bawb a chynnig profiadau diwylliannol newydd gartref ac yn yr ysgol. Roedd yn ddull newydd a llwyddiannus o gynnig Ewch i Weld.

Yn Chwefror 2020, roeddem ni, mewn partneriaeth â Llywodraeth Cymru, yn falch o gyhoeddi ail gam y rhaglen. Un o'r prif resymau dros gael ail gam oedd cydnabod pwysigrwydd y rhaglen i ymbaratoi at ddyfodiad y cwricwlwm newydd. Mae 2 flynedd arall o arian i ddysgu creadigol drwy'r celfyddydau yn ein galluogi i:

cefnogi rhagor o ysgolion i ddatblygu dulliau creadigol ac adeiladu ar arbenigedd yr ysgolion sydd eisoes yn Ysgolion Creadigol Arweiniol
darparu cyfleoedd Dysgu Proffesiynol Parhaus i athrawon ac artistiaid
cefnogi ysgolion i archwilio’n greadigol ddatblygu a chynllunio’r cwricwlwm
cefnogi datblygiad sgiliau creadigol ymhlith ein disgyblion
ehangu cyfleoedd i ddisgyblion archwilio profiadau celfyddydol o safon

Byddwn ni hefyd yn cefnogi’r Rhwydwaith Addysgeg Cenedlaethol gan ddefnyddio'r model dysgu creadigol sy’n sail i'r Ysgolion Creadigol Arweiniol – Arferion Creadigol y Meddwl a’r Ystafell Ddosbarth Ragorol. Mae adborth gan ysgolion yn profi’r trawsnewid sy’n digwydd sy'n gyson â'r cwricwlwm newydd.

“Un o'r prif resymau dros gael ail gam oedd cydnabod pwysigrwydd y rhaglen i ymbaratoi at ddyfodiad y cwricwlwm newydd.”

Yr Academi Genedlaethol i Arweinyddiaeth Addysgol
Rydym ni wedi sicrhau arian sy'n ein galluogi i gael 12 uwch arweinydd o bob rhan o Gymru a'u cefnogi i ddeall swyddogaeth creadigrwydd yn y cwricwlwm newydd ac i annog arloesedd drwy godi hyder ymarferwyr i fentro a datblygu gwytnwch. Mae'r Rhaglen Arweinyddiaeth Greadigol yn defnyddio ein profiad o hwyluso dysgu proffesiynol yn yr Ysgolion Creadigol Arweiniol a'n dealltwriaeth o sut y gall arweinwyr ysgolion annog arloesedd.

Datblygu rhyngwladol
Byddwn ni’n parhau i rannu'r gwaith arloesol a ddatblygwyd yng Nghymru gyda phartneriaid ledled y byd, cynnal ymweliadau, mynychu digwyddiadau a chynadleddau a rhannu gwaith drwy wahanol lwyfannau.

Parth Dysgu Creadigol
Byddwn ni’n datblygu strategaeth ddwy flynedd i reoli a datblygu cynnwys yn effeithiol ar gyfer y Parth Dysgu Creadigol ar Hwb. Mae gan y parth swyddogaeth eang i gefnogi ysgolion i gyfoethogi eu dysgu drwy ddulliau creadigol.

Gyrfaoedd
Byddwn ni’n gweithio gyda CCSkills i ddatblygu adnoddau sy'n amlygu gyrfaoedd portffolio yn y celfyddydau gweledol a darparu gwybodaeth am yrfaoedd i ddisgyblion Cyfnod Allweddol 3 ymlaen gan ganolbwyntio ar fynd i'r afael â'r bylchau yn y wybodaeth sydd ar gael am swyddi lefel mynediad yn y sector creadigol.